Schachtbokken Wendel

Wendel

Slapende mijngigant van de Lorraine

In een grensdorp vlak bij de Duits-Franse grens sluimert een industriële mijngigant waar sinds de tweede helft van de negentiende eeuw massaal steenkool werd ontgonnen.

De Franse familie de Wendel, een dynastie van staalfabrikanten met roots in Brugge, stond rond 1865 aan de wieg van deze steenkoolmijn. Toen startte de aanleg van de eerste twee schachten en kwam de steenkoolproductie op kruissnelheid. Het zwarte goud kwam handig van pas als brandstof voor de hoogovens van Wendels staalimperium, onder meer in Hayange.

Rampen en oorlogen

De exploitatie ging van bij het begin gepaard met ettelijke mijnrampen. Al na drie jaar was het goed raak. Begin 1868 kwamen drie jonge vaders om het leven bij een mijngasexplosie. Hun lichamen werden levensloos teruggevonden op de bodem van de mijnschacht.

Ook het oorlogsgeweld liet diepe sporen achter. Na de Frans-Duitse oorlog in 1871 werd de grensregio geannexeerd door het Duitse keizerrijk. De mijn bevond zich daardoor niet langer in Frankrijk, maar in Duitsland. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, zetten de Duitsers alle zeilen bij om de productie op te voeren om de oorlogseconomie te voeden. Duitse militairen leidden de mijn en trommelden krijgsgevangen op uit Rusland en Italië om steenkool te ontginnen.

Na afloop van de Eerste Wereldoorlog werd de strategisch belangrijke regio Lotharingen weer Frans grondgebied. Een vergiftigd geschenk. De infrastructuur was door de Duitsers geplunderd of vernield. De familie Wendel kwam weer aan het roer te staan en bouwde de installaties opnieuw op en legde in 1935 zelfs nog een derde schacht aan.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het opnieuw de Duitse bezetter die de lakens uitdeelde. Aangezien Frankrijk na 1945 economisch op apengapen lag, rolde de Franse econoom Jean Monnet een herstelplan uit. 

Kolenslag

De eerste concrete actie was de bataille du charbon (de kolenslag). Alle Franse mijnen werden genationaliseerd en gemoderniseerd met als doel de steenkoolproductie te verhogen. 

De metalen schachtbokken werden vernieuwd en er verscheen een nagelnieuwe kolenwasserij. Het resultaat? Vijfduizend mijnwerkers produceerden in de jaren zestig 10.000 ton steenkool. Tot 1989 werd het zwarte goud nog ontgonnen, in 1991 volgde de definitieve sluiting. 

De mijngigant van weleer is getransformeerd in een uitgestrekt landschapspark waar je de bovengrondse constructies nog van dichtbij kan zien zoals de drie roestige schachtbokken uit de jaren 50.  Wendel is ook een van de weinige mijnen in Europa waar de kolenwasserij werd bewaard.

Beschermd

Het merendeel van de installaties is sinds 1998 beschermd als monument. Op een smalspoortje vind je nog verschillende spoorwegmaterieel dat ondergronds werd ingezet.

Het landschap wordt gedomineerd door terrils die je door een unieke biotoop rond het mijncomplex voeren. In onder meer de voormalige badzaal van de mijn werd een museum ingericht, tussen de schachtbokken ligt een belevingscentrum begraven waar de ondergrondse galerijen zijn nagebouwd.

Krijg nu toegang tot alle insider informatie

De praktische info is alleen toegankelijk voor Plus-leden. Als Plusser:

  • Ontdek je het adres, gps-coördinaten en achtergrondinformatie. Bekijk een voorbeeld.
  • Krijg je onbeperkt toegang tot de kaart met 700 locaties en lees je als eerste de nieuwste verhalen.
  • Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes en kortingen bij musea.
  • Steun je dit platform zodat we kunnen blijven groeien.

Krijg toegang tot Plus >> € 39,90 voor een heel jaar

Vind alle Plus-voordelen op een rijtje. Ben je al plus? Meld je aan

Plus-gebruikers geven Industriecultuur.be een gemiddelde score van 4,3/5!

 

Meer artikels over