Deutscher Soldatenfriedhof Langemark

De mythe van Langemarck

Langemark heeft de bedenkelijke eer de plaats te zijn waar de chemische oorlogsvoering debuteerde: op 22 april 1915 draaiden Duitse soldaten gasflessen open waaruit 180 ton chloorgas weg siste. Zeker duizend soldaten stierven in blinde paniek.

11 november 2015

Geschikt voor fietsers

Bevat praktische informatie

Bevat links en achtergrond

Maar Langemark doet om nog een andere reden een belletje rinkelen. Net buiten het centrum van Langemark ligt de Duitse militaire begraafplaats. 44.000 Duitsers die sneuvelden tijdens de Eerste Slag bij Ieper tussen oktober en november 1914, liggen er begraven. Hun dood leidde al snel tot de mythe van Langemarck, een fraai staaltje oorlogspropaganda van begin twintigste eeuw.

'Ten westen van Langemarck braken jonge regimenten door de eerste linie van vijandelijke stellingen, onder het scanderen van 'Duitsland, Duitsland boven alles.' Ongeveer 2.000 soldaten van de Franse linie infanterie werden gevangen genomen en zes machinegeweren werden buitgemaakt', zo klonk het bericht dat de Duitse legerleiding op 11 november 1914 de wereld instuurde vanuit het West-Vlaamse Langemark.

Oorlogspropaganda

De mythe van Langemarck was geboren. Toch rammelde het bericht aan alle kanten: de aanval vond veel dichter plaats bij het minder goed bekkende Bikschote dan bij Langemark, bovendien bleken er bij de gevechten zeker 3.000 doden te zijn gevallen, waarvan ‘slechts’ vijfhonderd jeugdige rekruten. Je reinste oorlogspropaganda dus.

Toch werd de Langemarck-mythe, waarin jonge vrijwilligers bereid waren te sneuvelen voor het vaderland, al snel gecultiveerd in Duitsland. Het Derde Rijk zette vanaf 1933 alle zeilen bij om de opofferingsbereidheid van de jonge garde nog meer in de verf te zetten. Het orgelpunt volgde in 1936, in aanloop naar de Olympische Zomerspelen in Berlijn.

Langemarckhalle in Berlijn

Aan de voet van de klokkentoren op het Olympisch terrein werd de Langemarckhalle gebouwd, een sinistere tempel om de jonge oorlogsvrijwilligers die de heldendood stierven, te herdenken.

Nadat het Duitse leger over België walste in mei 1940, bracht Adolf Hitler trouwens een bezoek aan de begraafplaats van Langemark. Het onderstreept het belang van deze symbolische locatie. Nog altijd telt Duitsland tientallen Langemarckstrassen en -pleinen.

Vredesgemeente

Een smet op het blazoen van de gemeente Langemark-Poelkapelle. Daarom stuurde de gemeente Langemark de betreffende gemeenten een vriendelijk briefje met de vraag om een bord toe te voegen met daarin meer context. Op die manier wil de gemeente haar door de nazi's misbruikte naam terugclaimen. De begraafplaats zelf maakt sinds 2023 deel uit van UNESCO Werelderfgoed.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

De praktische bezoekinfo is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Bekijk een voorbeeld.
Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes, maar ook
kortingen bij musea en
als eerste toegang tot de nieuwste verhalen.