Verlaten stalen watertoren

Watertoren Carolus Magnus

Stalen reus op hoge poten

Een stalen watertoren markeert de locatie van de al lang verdwenen steenkoolmijn Carolus Magnus in de Akense mijnstreek.

De watertoren werd in 1912 opgericht door de constructeur Neumann uit Eschweiler. De stalen toren met art-nouveau-elementen legt liefst 100 ton in de weegschaal en torent 49 meter boven de grond uit. 

De bolvormige kuip kon 500 kubieke meter water bevatten en werd bekroond met een ventilatortoren die veel weg heeft van een lantaarn. 

Maar waarom rees deze watertoren net in Palenberg uit de grond? Meer dan 100 jaar geleden sloegen drie Franse bedrijven de handen in elkaar om naar steenkool te graven ten noorden van Aken, meer bepaald in deze grensgemeente. Zo'n 500 meter onder de grond bevond zich namelijk een steenkoollaag die zich uitstrekte tot in Zuid-Limburg en de Vlaamse Kempen.

Cokesovens

Doel van de Fransen was niet alleen om de steenkool te ontginnen, maar ook om die ter plaatse te verhitten tot cokes voor de Franse ijzer- en staalindustrie. Naast de mijnbouwfaciliteiten werd daarom een cokesfabriek opgericht. Het water dat werd opgeslagen in de kuip van de watertoren was bedoeld om de cokes te blussen die uit de ovens werden gelost.

Hoewel de steenkoolmijn tijdens het interbellum liefst 3.574 mijnwerkers tewerk stelde en tijdens het recordjaar van 1937 meer dan een miljoen ton steenkool naar bovenhaalde, is er van het complex niets meer bewaard.

Overproductie

De hoge productiekosten en overproductie leidden in september 1962 tot de sluiting van Grube Carolus Magnus, de eerste in het Akense mijnbekken die de handdoek in de ring moest gooien. De industriële gebouwen werden gesloopt en het zwaar vervuilde terrein werd gesaneerd

Samen met de watertoren herinnert alleen nog een deel van de kantoren (vandaag een bedrijvencentrum) en het badgebouw (herbestemd tot eventlocatie) aan de vroegere steenkoolontginning op deze plaats.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

Deze info is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

  • Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Benieuwd? Bekijk een voorbeeld.
  • Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
  • Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes voor wandelaars en fietsers, kortingen bij musea en toegang tot de nieuwste verhalen.

Krijg toegang 29,90 euro voor een heel jaar

Vind alle Plus-voordelen op een rijtje. Ben je al plus? Meld je aan

Plus-gebruikers geven Industriecultuur.be een gemiddelde score van 4,3/5!