Elektriciteitscentrale Izegem

Wat begon met twee bescheiden stoommachines van constructeur Bollinckx uit Buizingen van elk 60 pk, werd al snel een fors uit de kluiten stroomcentrale.

Schoenen en borstels

De vraag naar elektriciteit nam door de borstel- en schoenindustrie een hoge vlucht en al snel volstonden de twee stoommachines niet meer. 

Explosieve groei

Zowel in 1907 als in 1911 werden nieuwe stoommachines aangerukt, maar allebei ruimden ze in 1921 plaats voor een nog krachtiger exemplaar (1000 pk) van Carels/Van den Kerckhove, een constructeur van stoommachines uit Gent. 

1650 pk

De laatste tandem-compound-stoommachine van 1650 pk volgde in 1936, een zwaargewicht van 110 ton. Koning Leopold III huldigde de nagelnieuwe installatie plechtig in. 

De elektriciteitscentrale ontsnapte zonder kleerscheuren uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de wederopbouw bereikte de stroomproductie een hoogtepunt. Maar vanaf dan ging het langzaam maar zeker bergaf met de elektriciteitscentrale.

Zwanenzang

Stadselektriciteit Izegem kocht vanaf 1950 namelijk elektriciteit op hoogspanning aan waardoor de stoomcentrale aan belang inboette. Begin jaren zestig verdwenen de oudste machines. De enige overblijvende stoommachine werd uiteindelijk in 1978 beschermd.

Naar aanleiding van het honderdjarige bestaan in 2001 kreeg de stroomcentrale trouwens nog een derde en laatste keer koninklijk bezoek over de vloer, dit keer was koning Albert II aan de beurt.

Fabrieksschouw

Het gebouw van de centrale zelf en de schoorsteen zijn in 2015 definitief beschermd als monument. Die schoorsteen is  een geval apart. In 1972 werd hij ingekort en werd er een betonnen zendcabine bovenop de toren geploft. De bakstenen pijp werd ook in opvallende kleuren geschilderd. 

Verleden tijd. In 2024 start een restauratiecampagne. De zendcabine zal worden verwijderd, terwijl de schouw weer wordt heropgebouwd tot zijn oorspronkelijke hoogte van 45 meter. Ook de verf wordt verwijderd. 

Naar aanleiding van het honderdjarige bestaan in 2001 krijgt de centrale nog een laatste keer koninklijk bezoek over de vloer, dit keer is koning Albert II aan de beurt.

De stoomvrienden Izegem bekommeren zich nu over de machine en brengen de machine weer tot leven.

Met dank aan ETWIE en de Stoomvrienden Izegem, in het bijzonder aan Robin Debo en Eddy Stragier voor het bezoek en Rudy Brouckaert voor de geschiedenis van de centrale en de machines.