Station van Kortrijk

(Opnieuw) een bedreigd station

Het stationsgebouw van Kortrijk moet plaats maken voor een nieuw complex, tenminste als het van de NMBS afhangt.

1 september 2023

Bevat praktische informatie

Bevat links en achtergrond

In september 1839 werd het Belgische spoorwegnet uitgebreid met een aftakking vanuit Gent naar Kortrijk. Daar werd een tijdelijk station, 'een van de mooiste van het land', neergepoot.

Vanuit alle hoeken van het land tuften treinkonvooien in de Belgische driekleur richting Kortrijk. Koning Leopold I reisde vanuit Oostende naar Kortrijk om daar de nieuwe aftakking feestelijk te openen en te toosten op de spoorwegtoekomst van het land.

De perrons die zich achter het neoclassicistische stationsgebouw uitstrekten waren overkapt met een glazen koepel. (Foto rond 1890 uit de collectie familie M. Verbiest, Wikimedia/Publiek domein). Reizigers konden er op de trein stappen richting Brussel, Antwerpen, Rijsel, Moeskroen, Oostende en Ronse.

Het station werd echter aan diggelen geslagen door een Engels bombardement in 1944. De Kortrijkse architect Pierre Albert Pauwels werd opgetrommeld om een nieuw gebouw te ontwerpen. Zijn modernistisch gebouw werd in 1956 in gebruik genomen. Later ontwierp hij ook nog het vlakbij gelegen conservatorium.

Kunstwerken

Het honderd meter lange gebouw flankeert het vijfhoekige Stationsplein. De centrale hal is hoger en steekt verder uit, waardoor reizigers blindelings de weg vinden naar de lokettenzaal. De kers op de taart van de centrale hal zijn twee kunstwerken.

Beeldhouwer Maurits Witdouck creëerde een bas-reliëf op de voorgevel. De Brugse keramist en glaskunstenaar Rogier Vandeweghe bracht hulde aan de Leie en het rijke vlasverleden van de streek in zijn kunstwerk in de reizigershal.

Nieuwbouw

Dat alles maakte van het station van Kortrijk het belangrijkste voorbeeld van een wederopbouwstation van na de Tweede Wereldoorlog volgens de Vlaamse Vereniging van Industriële Archeologie (VVIA). Toen de NMBS plannen ontvouwde om een nieuw gebouw op te trekken in Kortrijk en het huidige station met de grond gelijk te maken, zette de VVIA een actie op touw om het station van de ondergang te redden.

Zo werd het iconische gebouw begin dit jaar op de lijst geplaatst van zeven belangrijkste bedreigde erfgoedsites in Europa. In september zamelde de VVIA uiteindelijk 440 bezwaren en 2.500 handtekeningen tegen de geplande sloop van het station.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

Deze info is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Benieuwd? Bekijk een voorbeeld.
Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes voor wandelaars en fietsers, kortingen bij musea en toegang tot de nieuwste verhalen.