De Sint-Pieterskerk van Oud-Stuivekenskerke was bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog nog maar een schim van zichzelf. Alleen de laatgotische kerktoren uit 1572 stond nog overeind.

Spoorlijn 74
Frontzate, de voormalige spoorlijn 74 tussen Diksmuide en Nieuwpoort, speelt in de Eerste Wereldoorlog plots een hoofdrol als frontlinie.
16 mei 2016


Nieuwpoort-Bad
Nieuwpoort-Stad
Ramskapelle
Pervijze
Veurne
Kaaskerke
Stuivekenskerke
Diksmuide
E40
1 KM
Geallieerden
Duitse troepen
sluizencomplex
Onderwaterzetting
IJzervlakte
IJzer
Industriecultuur.be - © OpenStreetMap contributors
Nadat Duitse troepen in 1914 België binnenmarcheren, trekt het Belgische leger zich terug bij de IJzervlakte en zet het de sluizen in Nieuwpoort open.
Daardoor gulpt het water de IJzervlakte binnen tot aan de spoorwegberm, die dienstdoet als waterkering.
Villa Bertha
De Duitse opmars is dankzij de onderwaterzetting gestopt.
De Belgische troepen leggen een kluwen van loopgraven, observatietorens en bunkers aan langs de spoorlijn, waaronder Villa Bertha, een Belgische mitrailleurspost vlak achter de spoorwegberm, en een Rode Kruispost.





Het station van Ramskapelle was volgens de Inventaris Onroerend Erfgoed één van de observatieposten langs de spoorlijn, en werd versterkt met betonnen platen.
Observatietoren
Ook verderop bouwde het Belgisch leger een observatietoren, zoals deze 14 meter hoge, intussen scheefgezakte toren op de resten van de pastorie in Pervijze.


Monumenten
Verschillende monumenten herinneren aan de slachtoffers die hier vielen, zoals de Belgische militaire begraafplaats van Ramskapelle. 600 strijders uit de Eerste Wereldoorlog liggen hier begraven.
Aan de boerderij bij Pervijze, die opdook in het VRT-programma "Ten Oorlog", staat nog een wit herdenkingspaaltje.



Herstel
Na de Wapenstilstand vindt de spoorlijn, aangelegd in 1868-1869, haar tweede adem.
De ijzeren brug over het kanaal Nieuwpoort-Diksmuide wordt heropgebouwd. Volgens "In de Steigers" dateert dit 21 meter lange exemplaar uit 1920.
Toeristisch lijntje
Het 15,8 km lange lijntje voert nog tot 1952 toeristen naar zee. Goederenvervoer blijft er tot 1974, schrijft "In de Steigers". In 1977 worden de sporen opgebroken en komt een einde aan de spoorlijn.
Paaltjes, bruggen en zelfs een rail (verwerkt als steunbalk in een bunker) uit 1904 van de staalfabrieken van Cockerill in Ougrée herinneren aan de spoorweg.




Volgens Milpedia waren er in de jaren '80 plannen om een toeristische tramlijn aan te leggen op spoorlijn 74, na de plaatsing van 2 stootblokken bij het station Ramskapelle werd het idee begraven.

- Historical Railway Data: Spoorlijn 74
- Inventaris Onroerend Erfgoed: Spoorwegberm of Frontzate Nieuwpoort-Diksmuide
- Milpedia.org Frontzate
- Nieuwpoort: de Frontzate