Bunker langs de Hollandse Waterlinie

Nederlandse Waterlinies

Water als verdedigingsmiddel

In 1815, na de ondergang van Napoleon in Waterloo, zette de Nederlandse koning Willem I het licht op groen voor de aanleg van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. 

Deze verdedigingslinie sterkte zich uit over een afstand van 85 kilometer tussen de Zuiderzee en de Biesbosch. De waterlinie maakte voor een groot deel gebruik van al bestaande dijken en werd versterkt met 96 forten, twee kastelen en zes vestingen. 

Bunkers en waterwerken

Alles samen telde het verdedigingsbolwerk ruim duizend betonnen constructies en honderd waterwerken. Tot aan de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog in 1940 werd er verder aan uitgebreid. Bij een oorlogsdreiging kon de waterlinie zo’n halve meter diep onder water worden gezet, te diep voor infanteristen en paarden, te ondiep voor schepen. 

In 1870, tijdens de Frans-Duitse Oorlog, tijdens de Eerste Wereldoorlog en in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog werd een deel van de Waterlinie onder water gezet. Om de geallieerde opmars op het einde van de Tweede Wereldoorlog te bemoeilijken, zetten ook de Duitsers de sluizen open van de waterlinie.

Overbodige verdediging

De inzet van vliegtuigen maakte het verdedigingswerk overbodig. Bijna alle forten zijn nog bewaard, maar de inundatievlaktes zelf zijn bedolven onder wegen, huizen en andere infrastructuur. De waterlinie werd in 2021, samen met de Stelling van Amsterdam, toegevoegd aan de lijst van Werelderfgoed van Unesco.

Groepsschuilplaatsen

Langs de Nieuwe Zuider Lingedijk en de Meerdijk bij Asperen vind je nog recente bouwwerken terug van het bolwerk. Langs de dijk werden tussen 1939 en 1940 namelijk een dozijn groepsschuilplaatsen opgetrokken. Ook aan de Meerdijk werden zulke groepsnesten gebouwd.

De schuilplaatsen waren met een loopgraaf met elkaar verbonden en op het dak stond een geschutskoepel. Na de Tweede Wereldoorlog werden de loopgraven dichtgegooid. Alleen hier, langs de Meerdijk, werd een 70 meter lange loopgraaf tussen de groepsschuilplaats en de kazematten gereconstrueerd.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

De praktische bezoekinfo is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

  • Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Bekijk een voorbeeld.
  • Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
  • Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes en kortingen bij musea.
  • Lees je als eerste de nieuwste verhalen.

Krijg toegang tot Plus >> 29,90 euro voor een heel jaar

Vind alle Plus-voordelen op een rijtje. Ben je al plus? Meld je aan

Plus-gebruikers geven Industriecultuur.be een gemiddelde score van 4,3/5!

 

Meer artikels over