Grandes Molinos Vascos

Het ontwerp van de maalderij kwam uit de koker van architect Federico de Ugalde Echevarría. Hij was in 1899 in de Franse hoofdstad Parijs in de leer gegaan bij François Hennebique. Deze Franse architect stond eind negentiende eeuw aan de wieg van de techniek van het gewapend beton. Echevarría bracht zijn kennis een eerste keer in de praktijk in 1901 met de bouw van de Ceres-maalderij.

L-vormige mastodont

Twintig jaar later ontwierp Echevarría de Grandes Molinos Vascos, een mechanische maalderij waarvan hij mede-eigenaar was. Hij tekende een L-vormig gebouw met vijf verdiepingen in gewapend beton die werden uitgerust met machines om het graan fijn te malen tot meel. Via de vijf overdekte laadkades werd graan geladen en gelost vanop schepen.

Monumentale silo's

De maalderij kon dagelijks 200 ton graan vermalen. Dat graan werd opgeslagen in een batterij van 22 meter hoge silo's die een plaatsje kregen in de linkervleugel van het fabriekscomplex. In elk van de vijftien silo's paste 270 ton graan.

Ondanks de duizelingwekkende cijfers, kwam de fabriek al na 5 jaar tot stilstand. In 1929 swingden de tarweprijzen uit de pan door de mislukte oogsten en leidde de beurscrash van 1929 tot een wereldwijde economische crisis. De Grandes Molinos Vascos deed al zijn machines en andere eigendommen prompt van de hand.

Beschermd

Vanaf 1963 werd het gebouw gebruikt als magazijn, vandaag is het echter aan zijn lot overgelaten. Nochtans is het een van de meest relevante overblijfselen van het industrieel erfgoed in het Baskenland. Vandaar dat het in 2009 de hoogste bescherming kreeg. Op concrete herbestemmingsplannen is het echter wachten geblazen.