Gerestaureerde gashouders in Gent

Gashouders in Gent

Tweehonderd jaar gas in Gent

Tweehonderd jaar geleden, in 1823, begon de Gentse stadsarchitect Louis Roelandt met de oprichting van een eerste gasfabriek aan de Waalse Krook, meer bepaald op de plaats waar vandaag de Gentse stadsbibliotheek prijkt.

In de gasfabriek van de Imperial Continental Gaz Association werd gas geproduceerd uit olie. Het gas werd eerst gebruikt voor gasverlichting in de salons van de beter gegoede Gentenaars, maar later ook om straatlantaarns te doen oplichten. Vanaf 1830 schakelde Roelandt over op de distillatie van steenkool om gas te produceren. Bij dat procedé drongen echter teer en cyanides de bodem in.

Bodemsanering

Het verklaart waarom de bodem van de Waalse Krook tot 8 meter diep gesaneerd werd voordat de bouw van de nieuwe stadsbibliotheek van start kon gaan. Behalve de historische vervuiling blijft er van de gasfabriek aan de Waalse Krook niets meer over. 

Overblijfselen 'Compagnie du Gaz de Gand'

Aan de Gentse Gasmeterlaan ontdek je wel nog een markant restant van de gasfabriek 'Compagnie du Gaz de Gand', namelijk de twee gashouders uit 1880. In deze gashouders werd het overdag geproduceerde gas opgeslagen. 

's Avonds liepen de gashouders weer als een ballon leeg wanneer het gas verspreid werd over de stad, bijvoorbeeld om de gaslantaarns te doen branden op straat. 

De straatverlichting werd indertijd nog manueel aangestoken door een lantaarnaansteker, in de Gentse volksmond een tondelier genoemd. Zo kreeg deze nieuwe wijk zijn naam.

Enige bewaarde gashouders

De gasfabriek zelf werd gesloopt. Maar zowel de straatnaam, de Gasmeterlaan, als twee van de vier bewaarde gashouders, herinneren nog aan het stedelijke gasbedrijf. Het zijn de enige twee nog resterende gashouders in heel Vlaanderen (op deze foto nog voor de restauratie).

Gerestaureerd

De twee gashouders werden in 2021 volledig gerestaureerd en tonen hoe deze monumentale installaties functioneerden.

Houten structuur

Het dak van de eerste gashouder werd voor een kwart opengewerkt zodat je nog de houten structuur binnenin de installatie kan zien. 

Metalen constructie

Van de tweede gashouder staat alleen de metalen constructie nog recht, de rest ervan werd afgedekt met aarde en vormt nu een ontmoetingsplaats voor buurtbewoners.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

Deze info is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

  • Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Benieuwd? Bekijk een voorbeeld.
  • Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
  • Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes voor wandelaars en fietsers, kortingen bij musea en toegang tot de nieuwste verhalen.

Krijg toegang 29,90 euro voor een heel jaar

Vind alle Plus-voordelen op een rijtje. Ben je al plus? Meld je aan

Plus-gebruikers geven Industriecultuur.be een gemiddelde score van 4,3/5!

 

Meer artikels over