Elektropolis Berlijn

AEG Transformatorenfabrik Oberschöneweide

De wieg van Elektropolis Berlijn

De oevers van de Spree in de Berlijnse wijk Oberschöneweide werden eind negentiende eeuw overspoeld door werkplaatsen die vooral inzetten op de elektronica-industrie.

Het eerste zaadje werd in 1897 geplant door de Kraftwerk Oberspree, de allereerste driefasige elektriciteitscentrale van Duitsland.

Bliksems

De bliksems die de gevelplaten van het beschermd monument sieren, getuigen vandaag nog altijd van het ongebreidelde geloof in het nieuwe wondermiddel: elektriciteit. 

Tot dan dreven stoommachines treinen en fabrieken aan en waren het gaslantaarns die de straten verlichtten. Elektriciteit bracht daar verandering in. Voortaan dreven elektrische motoren motoren en locomotieven aan en baadden de cafés en theaters op Alexanderplatz in elektrisch licht. De elektro-industrie maakte van Berlijn een Europese metropolis, de 'Elektropolis' Berlijn.

Rathenau-hallen

De elektriciteitscentrale zelf zong het niet al te lang uit. Al in 1933 werd hij uitgeschakeld, delen van het gebouw werden vervolgens gebruikt door de Kabelwerke Oberspree. Dat bedrijf specialiseerde zich in de productie van leidingen en stroomkabels en werd geleid door Erich Rathenau, de jongste zoon van AEG-oprichter Emil Rathenau.

Het was niet de enige fabriek die AEG er neerpootte. Op de hoek van de Wilhelminenhofstraße en de Edisonstraße bouwde AEG de Rathenau-Hallen, een montagehal voor transformatoren.

Lampenfabriek

Tot 1930 werd het industrieterrein verder uitgebreid met werkplaatsen en een lampenfabriek, gebouwen die gekenmerkt worden door hun gele bakstenen gevels. Na de Duitse opdeling als gevolg van de Tweede Wereldoorlog bevond het fabrieksdomein zich in de DDR.

De bedrijven veranderden prompt in Volkseigener Betriebe (VEB's) ofwel staatsgeleide ondernemingen. Daar kwam met de Val van de Berlijnse Muur een einde aan. AEG nam weer een deel van de productie in handen tot het bedrijf in 1996 werd ontbonden.

De industriële relicten krijgen vandaag nieuw leven ingeblazen. De Rathenau-Hallen worden verbouwd tot kantoorruimte en horeca, andere werkplaatsen geven sinds een tiental jaar onderdak aan de Hogeschool voor Techniek en Wetenschap.

In een vroegere werkplaats voor de transformatorfabriek bevindt zich vandaag het Industriesalon Schöneweide. Het bezoekerscentrum wil de geschiedenis van het vroegere industrieterrein vertellen via tentoonstellingen en rondleidingen.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

Deze info is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

  • Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Benieuwd? Bekijk een voorbeeld.
  • Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
  • Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes voor wandelaars en fietsers, kortingen bij musea en toegang tot de nieuwste verhalen.

Krijg toegang 29,90 euro voor een heel jaar

Vind alle Plus-voordelen op een rijtje. Ben je al plus? Meld je aan

Plus-gebruikers geven Industriecultuur.be een gemiddelde score van 4,3/5!