steenbakkerstunnel

Steenbakkerstunnels

Verborgen tunnels langs kleiputten

De Rupelstreek telt meer dan vijftig steenbakkerstunnels onder de Nielse-, Boomse- en Kapelstraat of onder spoorlijnen. Ze vormen de best verstopte herinnering aan de baksteenindustrie van weleer.

De tunnels werden aangelegd vanaf de negentiende eeuw, toen de kleiputten dicht bij de Rupel uitgeput raakten en de ontginningen verder noordwaarts verschoven, voorbij wegen en spoorlijnen.

Om vanuit de afgegraven kleiruggen niet telkens de hellingen van een weg of spoorlijn te moeten beklimmen om die over te steken, begonnen de arbeiders tunnels uit te graven.

Tunnels onder de sporen

Een deel van die tunnels, parallel met de spoorlijn tussen Dendermonde en Antwerpen, vind je terug in het natuurgebied Walenhoek, een 60 hectare groot natuurgebied waar ooit de kleiputten lagen van de vroegere steenbakkerij De Neef-Landuydt in Niel.

De vijvers in het bos hebben steile randen, wat er volgens Agentschap Natuur & Bos op wijst dat ze zijn uitgegraven met kleibaggers. Sommige putten zijn tot 30 meter diep. Vandaar dat zwemmen gevaarlijk is door de koude onderstroom in het water.

Smalspoor

Vanuit de kleiputten werd een smalspoor aangelegd om de klei tot in de steenbakkerijen te voeren. Aanvankelijk trokken paarden deze karren voort, vanaf de jaren 1930 namen diesellocomotieven het zware werk over. In het bos vind je nog een stukje van dat smalspoor terug.

Vergetelheid

In 1988 werd de laatste steenbakkerstunnel opgedoekt. De tientallen tunnels belandden in de vergetelheid. Ze werden opgevuld met aarde of raakten overwoekerd door onkruid en sturiken. Sinds 2017 buigt de werkgroep Steenbakkerstunnels zich over de inventaris van de oude verbindingswegen. Enkele tunnels werden sindsdien gerestaureerd of opengesteld voor fietsers en wandelaars.

Hoe kan ik deze plaats bezoeken?

Deze info is alleen toegankelijk voor Plus-gebruikers. Als Plus-gebruiker:

  • Ontdek je het adres, gps-coördinaten en bezoekinstructies. Benieuwd? Bekijk een voorbeeld.
  • Krijg je toegang tot de kaart met 600 bestemmingen.
  • Ontvang je digitale reisgidsen, uitgestippelde routes voor wandelaars en fietsers, kortingen bij musea en toegang tot de nieuwste verhalen.

Krijg toegang 29,90 euro voor een heel jaar

Vind alle Plus-voordelen op een rijtje. Ben je al plus? Meld je aan

Plus-gebruikers geven Industriecultuur.be een gemiddelde score van 4,3/5!

 

Meer artikels over