'Wij maken uw cokesoven in België!'

Aan de wieg van het familiebedrijf uit La Louvière stond ingenieur Évence-Dieudonné Coppée I. Op dertigjarige leeftijd, in 1867, stelde hij zijn Four Coppée voor, een nieuw type cokesovens (schets: Publiek domein). In zulke ovens werd steenkool verhit om cokes te produceren. 

Zuivere cokes

Cokes, of gezuiverde steenkool, werd onder meer in hoogovens gebruikt om staal te produceren. In de ovens van Coppée kon een grotere hoeveelheid steenkool op kortere tijd worden verwerkt tot nog zuiverder cokes. 

Zijn ovens gingen als zoete broodjes over de toonbank in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. In eigen land werd onder meer de cokesfabriek van Anderlues begin twintigste eeuw met Coppée-ovens uitgerust.

In 1875 bezweek Évence op 48-jarige leeftijd aan tyfus. Zijn zoon Évence-Narcisse Coppée II nam het roer over en kwam aan het hoofd van de Charbonnage de Ressaix, een groep steenkoolmijnen in het Henegouwse steenkoolbekken van Le Centre rond La Louvière. 

Duizenden cokesovens

Coppée II richtte zijn blik ook op het Donetsbekken in het toenmalige zuiden van Rusland. In de tweede helft van de negentiende eeuw overspoelden Belgische industriëlen de steenkoolrijke streek. Coppée bouwde zevenduizend cokesovens, maar ook kolenwasserijen en chemiefabrieken in de Donetsk. De Russische Revolutie van 1917 onder leiding van Vladimir Lenin maakte een einde aan de Belgische overrompeling van de Donetsk.

Benzolbaron

Het familiebedrijf groeide als kool, maar de Eerste Wereldoorlog vormde een smet op het blazoen van de in 1912 tot baron geslagen Coppée. Zijn bedrijf bleek namelijk grondstoffen voor munitie, waaronder olie, teer en benzol, te hebben geleverd aan de Duitse bezetter. Coppée verdween in 1920 enkele maanden achter de tralies en kreeg in de linkse pers de bijnaam benzolbaron.

In juli 1924 volgde een omstreden rechtszaak. Coppées advocaten haalden alles uit de kast om hem vrij te spreken, zelfs kardinaal Mercier, aartsbisschop van Mechelen, werd opgetrommeld. In een brief bracht Mercier hulde aan de vaderlandsliefde van zijn katholieke makker.  

Ook Charles de Broqueville, kabinetsleider tijdens de Eerste Wereldoorlog, sprong voor  de machtige industrieel in de bres: 'De regering wist welke ontzagelijke hoeveelheden teerolie en benzol de Duitschers konden fabrikeren en de hulp die baron Coppée hen kong brengen veranderde aan den toestands niets.' Coppée werd vrijgesproken.

Baron Coppéelaan

Nog tijdens de Eerste Wereldoorlog, in 1917, ging de Limburgse mijn van Winterslag in Genk in productie. Via zijn steenkoolimperium investeerde Coppée mee in de oprichting ervan. Vandaar dat de baron Coppéelaan in Maasmechelen naar hem werd vernoemd.

De derde generatie van het familiebedrijf, Évence-Dieudonné Coppée III, trok de kaart van de chemische industrie. Coppée III richtte samen met het Italiaanse Montecatini het bedrijf Ammoniaque Synthetique et Dérives (A.S.E.D.) op in Willebroek.

Vierde generatie

Vanaf de vierde generatie verloor de Groupe Coppée stilaan zijn pluimen. Évence-Arnold Coppée IV ontwikkelde weliswaar de eerste koudwalserijen in Oost-Europa, maar in eigen land kwam de klad erin met de ondergang van de Waalse steenkoolindustrie. 

De Charbonnages de Ressaix gingen op de fles. Alleen de betonnen kolenwasserij van Péronnes en de betonnen schachtbok van Saint-Albert herinneren nog aan het steenkoolimperium van Coppée.

Het einde van de Groupe Coppée

Het bedrijf smolt in 1980 samen met de Franse groep Lafarge die in 1993 de onderzoeksafdelingen afstootte aan het Canadese ingenieursbureau AtkinsRéalis. Zo'n anderhalve eeuw na zijn oprichting en 25.000 verkochte cokesovens later blijft er van het bedrijf Coppée vandaag niets meer over.